Bản
kết luận về tập đoàn Vinashin của Bộ Chính trị ĐCSVN công bố
ngày 8 tháng 8 năm 2010 đă kể tội tập đoàn này hết sức nặng: “
T́nh h́nh tài chính đứng trước bờ vực phá sản: Theo số liệu
ban đầu, ước tính dư nợ hiện đang rất lớn, lên tới khoảng
86.000 tỉ đồng; nợ đến hạn phải trả khoảng trên 14.000 tỉ
đồng; tỉ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu gấp gần 11 lần,
khó có khả năng tự cân đối ḍng tiền. Sản xuất, kinh doanh
hiện đang bị đ́nh trệ; bị mất hoặc giảm nhiều đơn đặt hàng;
nhiều dự án đầu tư dở dang, không hiệu quả. T́nh h́nh nội bộ
diễn biến phức tạp: Hơn 70.000 cán bộ, công nhân viên lo lắng
do việc làm và thu nhập giảm; hiện đă có khoảng 17.000 công
nhân chuyển việc hoặc bỏ việc; 5.000 công nhân bị mất việc
làm; nhiều công nhân của một số nhà máy, xí nghiệp bị chậm trả
lương trong nhiều tháng... ( 1 )
Tội
của Vinashin không chỉ ở chỗ đă gây ra khoản dư nợ 86. 000 tỉ
đồng và làm khốn đốn bẩy vạn cán bộ, công nhân …. mà c̣n uy
hiếp cả nước: “ … t́nh h́nh của Vinashin có thể ảnh hưởng xấu
đến các tổ chức tín dụng, các đơn vị được nhận chuyển giao,
ngân sách nhà nước, sự ổn định vĩ mô của nền kinh tế, việc làm
và thu nhập của cán bộ, công nhân Tập đoàn và nhiều hộ gia
đ́nh nông dân nơi có đất bị thu hồi; ảnh hưởng đến ḷng
tin của nhân dân đối với chủ trương của Đảng và Nhà
nước về phát triển doanh nghiệp nhà nước và mô h́nh tập đoàn
kinh tế nhà nước; tác động tiêu cực đến ổn định chính
trị - xă hội của đất nước” ( 1 ).
Thông báo đề ngày 4 tháng 8 năm 2010 của Chính phủ về cơ bản
cũng xác định những tội trạng trên của Vinashin.
Tuy
nhiên, hai văn bản, một của Đảng, một của Chính phủ này có
nhiều điểm khác nhau khá cơ bản.
Mở
đầu, bản Kết luận của Bộ Chính trị đă rạch ṛi: “ Từ khi được
thành lập vào năm 1996 đến nay, Tập đoàn Vinashin (
trong đó từ năm 1996 đến năm 2006 là Tổng Công ty Công
nghiệp Tàu thuỷ Việt Nam ) đă có bước phát triển nhanh
trên nhiều mặt …..Tuy nhiên, hiện nay, Vinashin đang
gặp nhiều khó khăn rất lớn, bộc lộ nhiều yếu kém, sai phạm
nghiêm trọng …”. ( 1 ).
Sự
rạch ṛi này ám chỉ rằng: Khi ông Phan Văn Khải làm thủ tướng
th́ Vinashin “ phát triển nhanh trên nhiều mặt ” nhưng chỉ từ
khi ông Nguyễn Tấn Dũng làm thủ tướng ( 2006 ) th́
Vinashin mới phạm tội lớn.
( Sự
thật th́ ông Phan Văn Khải cũng không hơn ǵ ông Nguyễn Tấn
Dũng, nếu không muốn nói đúng là: kém hơn ).
Kết
luận của Bộ Chính trị c̣n quy tội Thủ tướng một cách cụ thể: “
…từ năm 2006 - 2009 tuy đă qua 11 lần kiểm toán,
kiểm tra, thanh tra nhưng vẫn không phát hiện được đầy đủ, kết
luận đúng t́nh h́nh và những yếu kém, khuyết điểm nghiêm trọng
của Tập đoàn, chưa đưa ra được những biện pháp chấn chỉnh,
ngăn chặn, xử lư kịp thời, có hiệu quả, mặc dù những biểu hiện
về những khó khăn, khuyết điểm của Vinashin đă được cơ
quan thông tin đại chúng và dư luận phản ánh, cảnh báo từ sớm
và nhiều lần ” ( 1 ).
(
Lưu ư: Vấn đề không chỉ ở chỗ từ sau năm 2006 nhiệm vụ thanh
tra, kiểm tra của Chính phủ làm rất kém mà c̣n ở chỗ các cơ
quan thông tin của Đảng đă cảnh báo sớm và nhiều lần mà Chính
phủ Nguyễn Tấn Dũng vẫn không chịu nghe ).
Thông báo của Chính phủ th́ nêu lên một thực trạng quốc tế khó
khăn và nhấn mạnh thành tích: “
Gần 5
năm qua, nhất là từ năm 2008 đến nay, trong bối cảnh kinh tế
thế giới suy thoái, tác động nặng nề tới nền kinh tế nước ta,
hầu hết các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước đă nỗ lực
phấn đấu vượt qua khó khăn, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao,
sản xuất kinh doanh có hiệu quả, góp phần quan trọng vào việc
ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng kinh tế và bảo đảm phúc lợi
- an sinh xă hội của đất nước
” ( 2 ).
Thông báo c̣n khẳng định thành tích vượt trội so với trước
đây: “ Chế tạo thành công thép tấm khổ lớn, cần cẩu 150 tấn,
cổng trục 450 tấn, máy ép thủy lực 2.000 tấn, máy uốn tôn cán
được khổ 13m, sản xuất dây hàn lơi thuốc, nắp hầm hàng, cáp
điện tàu thủy, chân vịt tàu 10.000 tấn, lắp ráp động cơ 8.400
mă lực… mà 5 năm trước phải nhập khẩu 100% ” ( 2
).
Nhờ sáng suốt hơn Chính phủ trước nên: “ Ngay từ năm
2006, Thủ tướng Chính phủ đă chỉ đạo kiểm tra, giám
sát việc huy động, sử dụng vốn của Tập đoàn, yêu cầu cắt giảm
các dự án đầu tư nhằm tập trung vào các dự án hiện đại hóa và
nâng cấp cơ sở đóng mới tàu biển, từ gần 200 dự án, qua các
đợt cắt giảm, dừng, hoăn và đến năm 2010 tập trung đầu tư 13
dự án đóng tàu cấp thiết nhất ”( 2 ).
Khi quy trách nhiệm, Kết luận của Bộ Chính trị vạch ra: “
Những hạn chế, yếu kém nêu trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân
chủ quan và khách quan, song nguyên nhân chủ quan vẫn là
chủ yếu, trước hết thuộc về trách nhiệm trực tiếp của
Hội đồng Quản trị và Ban lănh đạo Tập đoàn, trong đó có cá
nhân Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn và trách nhiệm của
một số cơ quan quản lư nhà nước có liên quan ở Trung
ương “” ( 1 ).
Thông báo của Chính phủ th́ giải thích: “ Từ năm 1999 đến 2007
ngành công nghiệp đóng tàu thế giới phát triển rất mạnh với
tổng trọng tải đóng mới bằng 51% tổng tải trọng của toàn bộ
đội tàu đang hoạt động trên thế giới. Bước sang năm 2008,
ngành vận tải biển bị đ́nh đốn, ngành công nghiệp đóng tàu thế
giới rơi vào suy thoái ...Nhiều hăng đóng tàu thế giới có nguy
cơ phá sản buộc phải cắt giảm nhân công, thu hẹp sản xuất và
đầu tư ...
Hoạt động sản xuất kinh doanh chính của Tập đoàn Vinashin là
đóng mới, sửa chữa tàu biển và vận tải viễn dương, đă hội nhập
kinh tế quốc tế sâu rộng và phụ thuộc lớn vào thị trường thế
giới nên trong bối cảnh trên việc đầu tư phát triển, sản xuất
kinh doanh, t́nh h́nh tài chính của Tập đoàn Vinashin bị ảnh
hưởng hết sức nặng nề ”( 2 ).
Tiến sỹ Âu Dương Thệ, một nhà chính trị nặng ḷng với Tổ quốc
hiện sống ở Đức có nhận xét: “ Trong Bộ Chính trị hiện nay vai
tṛ của Nguyễn Phú Trọng rất mạnh và ai cũng biết hai ông
Trọng và Dũng không ưa nhau, một người gian thâm và một người
thích nổ. Trong bốn năm qua ông Trọng đă phê b́nh và chế diễu
ông Dũng một số lần công khai, không những thế phe Nguyễn Phú
Trọng ít nhất đă hai lần buộc tội Nguyễn Tấn Dũng đă có những
sai lầm trong lănh vực ḿnh phụ trách......Vụ Vinashin lại là
một cơ hội tốt không lâu trước ĐH 11 để phe Nguyễn Phú Trọng
chỉ trích thêm Nguyễn Tấn Dũng ” ( 3 ).
Không biết tiến sỹ Âu Dương Thệ đă thu thập thông tin từ đâu
để đưa ra nhận định trên. Riêng nhận định “ hiện nay vai tṛ
của Nguyễn Phú Trọng rất mạnh ” th́ chỉ cần qua tivi, báo, đài
TNVN ... cũng thấy: tuồng như là thế. Lấn sân nhiều vị trí
quan trọng khác, ông đi lăng xăng nhiều nơi, tiếp nhiều loại
khách quốc tế ... Tuy sáo rỗng và cũ ṃn nhưng ông nói rất
nhiều, cao giọng giảng dạy công chúng rất nhiều!
Nếu nhận định của tiến sỹ Âu Dương Thệ là đúng th́ thật là
đáng phàn nàn, chê trách và lo lắng.
Chê trách : Thông báo của Chính phủ đă lên mạng ngày 4 tháng
8. Bốn ngày sau đó, bản Kết luận 81 của BCT mới công bố mà sao
nỡ công khai “ đá chéo nhau ” lộ liễu trước công luận như vây.
Lo lắng : như thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Ngô Thịnh Đức:
" Trong lúc nhà có việc phải cùng nhau tập trung giải quyết.
Giờ phút này mà chia rẽ, đổ trách nhiệm cho nhau là sụp đổ " (
4 ).
Phàn nàn : Ông NPT không phải góp xương máu, chẳng phải chịu
mấy gian lao, cứ khệnh khạng tiến vọt trên quan lộ; ông NTD là
thương binh. Thủ tướng NTD chèo lái được Việt Nam trước cơn
phong ba kinh tế thế giới và có nhiều hoạt động đối ngoại mạnh
dạn, đúng xu thế thới đại; chủ tịch Quốc hội NPT ù ĺ, kém hẳn
hai bậc tiền nhiệm Nông Đức Mạnh và Nguyến Văn An.
(
Phải trần t́nh rằng tôi không hề quen biết và có bất cứ quan
hệ nào với ông NTD nhưng tôi nghĩ: giữa những cái chưa tốt
đành phải chọn cái ít xấu hơn. Tôi rất lo ngại những người
được ân sủng quá lớn từ đâu đó nên họ dễ lú lẫn bám lấy “
thánh chỉ ” mù quáng, sẵn sàng biến Việt Nam thành tên lính lệ
hy sinh dưới ngọn cờ Mác xit giả hiệu để kẻ ngoại bang kia
thực hiện cuồng vọng Đại Hán bá quyền ).
Đánh giá nguyên nhân gây nên quốc họa kiểu Vinashin, chỉ câu
sau đây trong Thông báo ngày 4 tháng 8 của Chính phủ là đáng
lưu ư nhất: “ Mô h́nh tập đoàn kinh tế c̣n đang trong giai
đoạn thí điểm,
cơ
chế chính sách c̣n thiếu và chưa đồng bộ
” (
2 ).
Tại sao đến nay mà “ Mô h́nh tập đoàn
kinh tế c̣n đang trong giai đoạn thí điểm ” ? Tại sao “ cơ chế
chính sách c̣n thiếu và chưa đồng bộ” ?.
Khẳng định rằng: thí điểm mấy cũng không thành công được, và,
làm sao cho cơ chế chính sách đồng bộ được !
Cách đây hơn 14 năm, ngày 6 tháng 6 năm 1996 tôi đă viết trong
bài “ Phải chăng nước ta đă ra khỏi khủng hoảng ” ( in trong
cuốn “ Khát vọng ngàn đời ” và có trên thư viện mạng
www.nguyenthanhgiang,com
) :
“
Việc xóa bỏ các liên hiệp xí nghiệp trước đây để thành lập
tràn lan những tổng công ty có số vốn đủ 100 tỷ đồng đang có
nguy cơ gây ách tắc và lăng phí mới. Nhiều nhà doanh nghiệp
cho rằng Chính phủ đang tốn công nặn ra những chiếc b́nh mới
để đổ vào đấy vẫn là thứ rượu cũ. Có người c̣n cho rằng bên
trong những chiếc b́nh ấy sẽ chỉ có tro thiêu của những cái
xác liên hiệp cũ.
Việc thành lập hệ thống quản lư cho các Tổng công ty này mới
thật là nhiêu khê! Theo Nghị định 39/CP th́ trong Tổng công ty
mới phải có đầy đủ các thành phần: Tổng giám đốc, Hội đồng
quản trị, Ban kiểm soát... Tuy nhiên, không thể nào xác định
được rằng hội đồng quản trị nằm ngoài cơ cấu tổng công ty, là
cấp trên để thực hiện chức năng quản lư nhà nước, hay nằm
trong cơ cấu tổng công ty? ( Bởi v́ chức năng quản lư Nhà nước
đă do cấp Bộ thực hiện rồi ).
Nghị định 75/CP của Thủ tướng Chính phủ quy định Hội đồng quản
trị không phải cơ quan quản lư nhà nước. Nó không thể thay thế
cơ quan cấp bộ và ngang bộ. Nó không phải cấp trên của tổng
công ty mà là tổ chức nằm ngay trong cơ cấu tổng công ty.
Quyết định 91/CP lại nói rằng Hội đồng quản trị chính là tổ
chức được thành lập để nhận chức năng " bộ chủ quản " để từ đó
giải phóng các bộ khỏi chức năng chủ quản hiện nay.
Thế rồi, lúc th́ Bộ Tài Chính thay mặt nhà nước giao vốn cho
Hội đồng quản trị để Hội đồng quản trị giao lại vốn cho Tổng
giám đốc. Nơi th́ Bộ Tài chính giao vốn thẳng cho Ban giám
đốc...
Dẫu thế nào đi nữa th́ hội đồng quản trị hoặc tổng giám đốc
cũng đều ôm một bọc tiền chùa to tướng, ngồi trên một đống tài
sản khổng lồ của nhân dân mà không mấy ai của đau con xót cả.
Có điều thuận tiện là khi gây lăng phí tiền triệu, tiền chục,
tiền trăm tỷ th́ sẽ có kẻ tung người hứng tạo nên " sức mạnh
tập thể " để ngụy biện, bao che cho nhau. Và, dễ liên minh,
liên kết với nhau mà tham ô dây chuyền...
Chung quy, chỉ v́ cái bệnh duy ư chí truyền kiếp, cái gan lớn
muốn làm trái quy luật, cái mệnh lệnh: tập trung nguồn lực để
kinh tế nhà nước đạt cho được tỷ trọng 60% GDP. Trong khi,
ngay cả ở những nước phát triển, tỷ trọng này cũng mới chỉ vào
khoảng 25-30% GDP ”.
Thảm họa Vinashin chỉ là mảnh nhỏ của “ Đại họa doanh nghiệp
nhà nước ”. Nguồn gốc tội trạng này không phải ở Phạm Thanh
B́nh, cũng không phải do chính phủ Nguyễn Tấn Dũng mà từ đường
lối chủ trương sai lầm của đảng Cộng sản Việt Nam. Hết công
nghiệp nặng là then chốt lại kinh tế quốc doanh là chủ đạo.
Hết bỏ qua tư bản tiến thẳng lên chủ nghĩa xă hội lại kinh tế
thị trường định hướng xă hội chủ nghĩa, Toàn những sản phẩm
duy ư chí của chủ nghĩa duy tâm chủ quan được nặn ra thành
những quái vật gọi là kết tinh sáng tạo của Đảng bắt nhân dân
đặt lên bàn thờ tụng niệm, tung hô đời đời nhớ ơn Đảng. Chính
v́ vậy mà măi không ngẩng mặt lên được. Chính v́ vậy mà một
đất nước với tài nguyên thiên nhiên dồi dào, tài trí dân tộc
trác việt đáng bậc hàng đầu Châu Á và thế giới mà đến nay vẫn
thua xa mấy nước Đông Nam Á ! ( Tôi viết ḍng này trong lúc
đang hồi hộp đợi tin giáo sư Ngô Bảo Châu nhận giải “ Nobel
toán học ” Fields ).
Nhiều người khuyên can: thôi đừng đấu tranh tư tưởng, lư luận
với họ làm ǵ để mạng vạ vào thân. Họ đang nói một đàng, làm
một nẻo ấy mà.
Nhưng, sứ mệnh công dân thôi thúc đến mức chẳng thể đặng đừng.
Ngoài quyền lợi cá nhân của lũ tư bản đỏ, sở dĩ người ta cú hô
hào đổ máu xương, mồ hôi nước mắt của nhân dân vào kinh tế
quốc doanh là v́ “ Định hướng xă hội chủ nghĩa ”. Điều quái lạ
là: phải bắt tay thực hiện kinh tế thị trường tức là đă từ bỏ
chủ nghĩa Mác rồi chứ. Mác đả phá kinh tế hàng hóa th́ làm sao
có thể thừa nhận kinh tế thị trường.
Đại hội XI của Đảng sắp thông qua Báo cáo Chính trị Đại hôi và
Cương lĩnh mới. Tôi mong những người có lương tri hăy sáng
suốt và dũng cảm góp phần đấu tranh chống và bác bỏ những
đường lối chủ trương sai lầm để ngăn chặn “ những thảm họa
Vinashin ”. |